Την έκδοση άδειας χειριστή ταχύπλοου σκάφους (εκπαίδευση, προϋποθέσεις-δικαιολογητικά και εξετάσεις) ρύθμισε ο Γενικός Κανονισμός Λιμένων Αριθμ. 50, που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης στις 13 Μαΐου 2013 (ΦΕΚ 1151) και άρχισε να εφαρμόζεται στις αρχές του 2014.
Αναφερόμαστε στην έκδοση άδειας χειριστή ταχύπλοου σκάφους με εξετάσεις, και όχι χωρίς αυτές, από τις οποίες απαλλάσσονται κάποιες ειδικότητες του ναυτικού και για τις οποίες ισχύουν τα ήδη γνωστά (σύμφωνα με το Γ.Κ.Λ. αριθμ. 20).
Σύμφωνα με το νόμο ο κάτοχος της Άδειας Χειριστού Ταχυπλόου Σκάφους, έχει δικαίωμα να χειρίσει σκάφος μέχρι και 20 μέτρα εφόσον αυτό είναι νοικιασμένο. Εάν είναι ιδιόκτητο τότε το σκάφος δεν πρέπει να ξεπερνάει τους 100 κόρους. Ο κόρος αποτελεί μονάδα μέτρησης του όγκου ενός σκάφους (1 κόρος = 2,83 κυβικά μέτρα).
Δίπλωμα απαιτείται όταν ένα σκάφος:
- ανεξάρτητα από τον τύπο ή και το υλικό κατασκευής του φέρει:
εξωλέμβια μηχανή συνεχούς ιπποδύναμης πάνω από 30 ΗΡ ή
έσω/εξωλέμβια μηχανή ή εσωλέμβια βενζινομηχανή μέγιστης συνεχούς ιπποδύναμης πάνω από 40 ΗΡ ή
εσωλέμβια πετρελαιομηχανή πάνω από 70 ΗΡ
- είναι φουσκωτό και φέρει:
εξωλέμβια μηχανή μέγιστης συνεχούς ιπποδύναμης πάνω από 15 ΗΡ ή
έσω/εξωλέμβια μηχανή ή εσωλέμβια βενζινομηχανή μέγιστης συνεχούς ιπποδύναμης πάνω από 40 ΗΡ ή
εσωλέμβια πετρελαιομηχανή μέγιστης συνεχούς ιπποδύναμης πάνω από 50 ΗΡ
- είναι τύπου Jet Ski
- είναι τύπου HOVER CRAFT
Δεν απαιτείται δίπλωμα για την χρήση:
Φουσκωτού με μηχανή ιπποδύναμης έως και 15 hp.
Συμβατικού (πολυεστερικού) σκάφους με μηχανή ιπποδύναμης έως και 30 hp.
Το δίπλωμα απαιτεί ανανέωση μετά το πέρας του 65ου έτους του χειριστή. Η διαδικασία ανανέωσης μετά τη συμπλήρωση της ηλικίας αυτής, περιλαμβάνει προσκόμιση βεβαίωσης για την υγεία και καταλληλότητα του ενδιαφερόμενου.
Διαδικασία Εξέτασης άδεια χειριστή ταχύπλοου σκάφους
Η εξέταση των υποψηφίων αποτελείται από την γραπτή και την πρακτική.
- Στην γραπτή εξέταση ο εξεταζόμενος καλείται να απαντήσει σε 20 ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών (multiple choice).
- Ο υποψήφιος κρίνεται ικανός αν απαντήσει ορθώς σε τουλάχιστον 18 ερωτήσεις. Ο υποψήφιος μπορεί να λάβει μέρος στην πρακτική εξέταση που χρονικά ακολουθεί. ανεξαρτήτως του αποτελέσματος στις γραπτές εξετάσεις. Η πρακτική εξέταση περιλαμβάνει τους απαιτούμενους χειρισμούς του σκάφους, την ανάγνωση ναυτικού χάρτη, τη χρήση σωστικών και πυροσβεστικών μέσων, τη διάσωση ναυαγού καθώς και την ορθή απάντηση σε ερωτήσεις που καλύπτουν την διδακτέα ύλη. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης από τους αρμόδιους της Λιμενικής Αρχής δεν επιτρέπεται καμία παρέμβαση από τον εκπαιδευτή
Για την απόκτηση διπλώματος ο υποψήφιος πρέπει να επιτύχει τόσο στις γραπτή όσο και στην πρακτική εξέταση. Σε περίπτωση μη επιτυχίας, ο υποψήφιος χειριστής διατηρεί το δικαίωμα να υποβάλλει αίτηση επανεξέτασης την επομένη των εξετάσεων και έτσι να εξεταστεί στην εξέταση που απέτυχε, στην οριζόμενη από Το Λιμεναρχείο ημερομηνία.
Από τις πιο εξετάσεις εξαιρούνται οι:
α) κάτοχοι διπλώματος Αξιωματικού καταστρώματος ή μηχανής ή ασυρμάτου Ε. Ν.
β) κάτοχοι πτυχίου κυβερνήτη Ε.Ν.
γ) κυβερνήτες Θ/Γ σκαφών του Π.Δ. 264/77
δ) κάτοχοι πιστοποιητικού ικανότητος για εκτέλεση καθηκόντων Αξιωματικού γέφυρας-μηχανής του Π.Δ. 435/78
ε) κάτοχοι πτυχίου Ναυκλήρου ή άδειας Ναύτη Ε.Ν.
στ) ναυτικοί που έχουν συνολική θαλάσσια υπηρεσία μηχανής ή Οικονομικού Αξ/κού ή Ηλεκτρολόγου πάνω από πέντε (5) έτη
ζ) σε ενέργεια ή αποστρατεία μόνιμοι μάχιμοι ή τεχνικοί Αξ/κοί Π.Ν. απόφοιτοι Σχολής Ναυτικών Δοκίμων
η) σε ενέργεια ή αποστρατεία μόνιμοι Ανθυπασπιστές ή Υπαξιωματικοί Π.Ν. ειδικότητας αρμενιστή και από αυτούς προερχόμενοι Αξιωματικοί Π. Ν. που υπηρετούν ή υπηρέτησαν σαν κυβερνήτες σε πλοία ή πλοιάρια Π.Ν. που αποδεικνύεται από βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρεσίας τους.
θ) Αξιωματικοί ή Ανθ/στές ή Υπαξ/κοί ή Λιμενοφύλακες, σε ενέργεια ή αποστρατεία, που υπηρετούν ή υπηρέτησαν ως κυβερνήτες σε περιπολικά πλοία Λ.Σ. ολικού μήκους άνω των έξι (6) μέτρων, που αποδεικνύεται από βεβαίωση της αρμόδιας Δ/νσης του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας.
Προϋποθέσεις έκδοσης άδειας
Έχοντας προηγηθεί η υποχρεωτική -σύμφωνα με το νέο νόμο- εκπαίδευση, η τελική διαδικασία για την έκδοση άδειας χειριστή ταχυπλόου ξεκινά με την υποβολή αίτησης για συμμετοχή στις εξετάσεις, που γίνεται πλέον σε οποιαδήποτε Λιμενική Αρχή επιθυμεί ο ενδιαφερόμενος, αρκεί να πληροί αθροιστικά τις παρακάτω προϋποθέσεις:
• Να έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του
• Να είναι υγιής
• Να γνωρίζει κολύμβηση
• Να έχει λάβει, υποχρεωτικά, θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση εννέα (9), τουλάχιστον, ωριαίων μαθημάτων (6 θεωρητικών και 3 πρακτικών) από εγκεκριμένη σύμφωνα με τον νέο κανονισμό σχολή εκπαίδευσης υποψήφιων χειριστών ταχυπλόων σκαφών
• Η σχετική άδεια θα εκδοθεί αφού ο ενδιαφερόμενος υποβληθεί με επιτυχία και στις εξετάσεις (σύμφωνα με το άρθρο 4 του νέου Κανονισμού).
Σημείωση: Η αίτηση για συμμετοχή στις εξετάσεις μπορεί να υποβληθεί και ηλεκτρονικά, 10 ημέρες πριν από την ημερομηνία των εξετάσεων, όμως εντός 5 ημερών θα πρέπει να προσκομισθούν στη Λιμενική αρχή όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
Απαραίτητα δικαιολογητικά
Για την απόδειξη των παραπάνω προϋποθέσεων, στη σχετική αίτηση για συμμετοχή στις εξετάσεις επισυνάπτονται τα παρακάτω δικαιολογητικά:
α) Φωτοαντίγραφο του δελτίου ταυτότητας ή άλλου νόμιμου αποδεικτικού στοιχείου.
β) Πρωτότυπα ή επικυρωμένα φωτοαντίγραφα πιστοποιητικών/βεβαιώσεων ιατρών ειδικότητας παθολόγουή γενικής ιατρικής, και οφθαλμιάτρου. Κάτοχος άδειας οδήγησης αυτοκινήτων οχημάτων ή μοτοσικλετών ή μοτοποδηλάτων σε ισχύ, δεν είναι υποχρεωμένος να προσκομίσει ιατρικά πιστοποιητικά (βεβαιώεις), αλλά μπορεί να προσκομίσει επικυρωμένο φωτοαντίγραφο της προαναφερόμενης άδειας.
γ) Υπεύθυνη Δήλωση (Αίτηση λιμεναρχείου επικυρωμένη) του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986 (Α΄ 75), θεωρημένη για το γνήσιο της υπογραφής, στην οποία αναγράφονται/δηλώνονται τα ακόλουθα:
«Γνωρίζω καλά κολύμβηση και έχω λάβει θεωρητική εκπαίδευση (…) ωρών και πρακτική εκπαίδευση (…) ωρών, στη σχολή εκπαίδευσης υποψήφιων χειριστών ταχυπλόων σκαφών …………………………………».
δ) Βεβαίωση της σχολής εκπαίδευσης υποψήφιων χειριστών ταχύπλοων σκαφών (η οποία συνοδεύεται από επικυρωμένα φωτοαντίγραφα των νόμιμων παραστατικών καταβολής διδάκτρων που έχουν εκδοθεί από εγκεκριμένη σχολή εκπαίδευσης υποψήφιων χειριστών ταχυπλόων σκαφών, ο ιδιοκτήτης της οποίας υπογράφει και σφραγίζει, με την σφραγίδα της σχολής, την παραπάνω βεβαίωση και τα φωτοαντίγραφα των παραστατικών).
ε) Τρείς (3) πρόσφατες έγχρωμες φωτογραφίες και αντίστοιχο ψηφιακό αρχείο.
στ) Παράβολα ποσού πενήντα (50) ευρώ υπέρ του Ε.Κ.Ο.Ε.Μ.Ν. και δεκαπέντε (15) ευρώ υπέρ του Δημοσίου.( Διπλότυπο ΔΟΥ στο ΚΑΕ 3435).
Σημείωση: Όταν η αίτηση δεν υποβάλλεται αυτοπροσώπως, πρέπει να συνοδεύεται από επικυρωμένο φωτοαντίγραφο του δελτίου ταυτότητας ή των αντίστοιχων νόμιμων αποδεικτικών στοιχείων. Το πρόσωπο που υποβάλλει την αίτηση, εκ μέρους του ενδιαφερομένου, προσκομίζει τη νόμιμη γι’ αυτό εξουσιοδότηση, η οποία πρέπει να φέρει και τη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του εξουσιοδοτούντος.
Ισχύς αδειών – Ανανέωση
Η άδεια χειριστή ταχύπλοου σκάφους ισχύει μέχρι ο κάτοχός της να συμπληρώσει το εξηκοστό πέμπτο (65) έτος της ηλικίας του. Μετά τη συμπλήρωση της ηλικίας αυτής, η άδεια πρέπει να ανανεωθεί. Για την ανανέωση υποβάλλεται αίτηση του ενδιαφερομένου, εφαρμοζομένων ανάλογα, ως προς την υγεία και καταλληλότητα, όσων ισχύουν για την έκδοση άδειας. Πιο συγκεκριμένα: εφόσον προσκομισθούν ιατρικές βεβαιώσεις, η ανανέωση ισχύει για μία τριετία, με έναρξη την ημερομηνία έκδοσης των ιατρικών βεβαιώσεων, ενώ αν προσκομισθεί επικυρωμένο φωτοαντίγραφο της άδειας οδήγησης αυτοκινήτου ή μοτοσικλέτας ή μοτοποδηλάτου, η ισχύς της ανανέωσης συμπίπτει χρονικά με αυτήν της άδειας οδήγησης. Για την ανανέωση άδειας καταβάλλεται ποσό πενήντα (50) ευρώ υπέρ του Ε.Κ.Ο.Ε.Μ.Ν. και δεκαπέντε (15) ευρώ υπέρ του Δημοσίου.
Σημείωση: Γενικότερα, η χορηγηθείσα άδεια παύει αυτοδίκαια να ισχύει εάν μεταβληθούν οι όροι ή εκλείψουν οι προϋποθέσεις με βάση τις οποίες είχε χορηγηθεί.
Έκδοση αντιγράφου άδειας (λόγω απώλειας ή φθοράς)
Σε περίπτωση απώλειας ή φθοράς της άδειας χειριστή ταχύπλοου σκάφους που είναι σε ισχύ, χορηγείται αντίγραφο. Για τη χορήγηση αντιγράφου, ο ενδιαφερόμενος υποβάλλει στη Λιμενική Αρχή αίτηση, στην οποία επισυνάπτεται η φθαρμένη άδεια χειριστή (στην περίπτωση φθοράς) ή υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986 (Α΄ 75), ότι απώλεσε την άδεια. Ανάλογη διαδικασία ακολουθείται και στην περίπτωση μεταβολής οποιουδήποτε αναγραφόμενου στην άδεια στοιχείου. Για κάθε έκδοση αντιγράφου της άδειας ή αντικατάστασή της, καταβάλλεται ποσό πενήντα (50) ευρώ υπέρ του Ε.Κ.Ο.Ε.Μ.Ν. και δεκαπέντε (15) ευρώ
υπέρ του Δημοσίου.
Άδειες που έχουν εκδοθεί στην αλλοδαπή
Άδεια χειριστή ταχυπλόου που έχει εκδοθεί στην αλλοδαπή, την οποία κατέχει Έλληνας ή αλλοδαπός, γίνεται αποδεκτή εφόσον έχει εκδοθεί ή αναγνωριστεί επίσημα από κρατική Αρχή της χώρας προέλευσής της. Όμως ο κάτοχός της, για ενδεχόμενο έλεγχο, θα πρέπει να έχει φροντίσει ώστε να έχει επίσημη μετάφρασή της, συνοδευόμενη από βεβαίωση της αντίστοιχης πρεσβευτικής ή προξενικής αρχής ότι η Αρχή που εξέδωσε την άδεια είναι αρμόδια για αυτό, ή ότι ο φορέας που την εξέδωσε έχει
αναγνωριστεί επίσημα από κρατική Αρχή της αντίστοιχης χώρας.