Δε νοείται επαφή κάποιου με τη θάλασσα, όσο ερασιτεχνική και αν είναι η σχέση του χωρίς τη γνώση κάποιον βασικών τρόπων δημιουργίας και χρήσης κόμπων.
Τα χαρακτηριστικά των ναυτικών κόμπων σε αντίθεση με τους ‘στεριανούς’ είναι ότι ενώ είναι αποτελεσματικοί και μπορούν να αντέξουν μεγάλη ένταση και πίεση, λύνονται εύκολα. Στη θάλασσα ένα κομμάτι σχοινί καλείται να ανταπεξέλθει σε χρήση ξανά και ξανά και ξανά. Άρα η επανειλημμένη χρησιμοποίησή του είναι ‘εκ των ων ουκ άνευ’.
Εάν σε κάθε λύσιμο ενός κόμπου που έχει υποστεί μεγάλη πίεση χρειαζόταν να καταστρέφουμε και από ένα κομμάτι σχοινί στο τέλος δεν θα υπήρχε στο σκάφος ίχνος του, ούτε για να δέσουμε στο λιμάνι. Φανταστείτε τις επαναλαμβανόμενες ανάγκες χρήσης ενός κομματιού σχοινιού στα υπερατλαντικά ταξίδια των παλαιών ιστιοφόρων.
Υπάρχουν χιλιάδες κόμποι αλλά και διαφορετικοί τρόποι δημιουργίας του καθ’ ενός. Εμείς ας ασχοληθούμε με ελάχιστους αλλά πολύ βασικούς που γίνονται εύκολα, λύνονται επίσης πολύ εύκολα και καλύπτουν όλες τις ανάγκες για ένα ταξίδι με οποιοδήποτε σκάφος.
Συνήθως όταν παρουσιαστεί ανάγκη χρήσης κάποιου κόμπου στη θάλασσα θα είναι επιτακτική και άμεση. Ας είμαστε προετοιμασμένοι…
Ψαλιδιά
Έχει πολλές χρήσεις, και δένεται πανεύκολα και λύνεται ακόμα πιο εύκολα.
Χρησιμοποιείται πολύ συχνά εάν θέλουμε να δέσουμε πρόχειρα ένα μπαλόνι στα ρέλια ή ακόμη και ένα κάβο σε μπαμπά στη στεριά.
Οκτάρι
Είναι ένας εύκολος και γρήγορος κόμπος για την άκρη των σχοινιών πχ της σκότας ή του μανταριού, που λειτουργεί σαν ασφάλεια (stop), για να μην ξεπερνιέται το σχοινί από ένα ράουλο, ένα κόμπο ή κάτι σχετικό.
Λύνεται εύκολα, ακόμα και αν βραχεί.
Σταυρόκομπος
Τον χρησιμοποιούμε για να δέσουμε δύο άκρες γύρω από κάτι άλλο.
Οι μικροί ιστιοπλόοι για την ασφάλεια του άλμπουρου στα optimist, οι μεγαλύτεροι στη μούδα γύρω από τη μάτσα ή ακόμη και για να ενώσουμε δύο σχοινιά.
Λύνεται και αυτός πολύ εύκολα όσο και να σφίξει.
Ο πρώτος κόμπος που μαθένουν οι μικροί optim-άδες.
Καντιλίτσα
Ο βασιλιάς των ναυτικών κόμπων. Ίσως υπάρχουν και άλλοι τρόποι να διαπιστώσετε εάν κάποιος έχει σχέση με τη θάλασσα. Ο ποιο αξιόπιστος είναι να του δώσετε ένα κομμάτι σχοινί και να του ζητήσετε να κάνει μια καντιλίτσα.
Ίσως ο πιο «ναυτικός» κόμπος και σίγουρα ο πιο χρήσιμος, αφού τον χρησιμοποιούμε παντού.
Οι σκότες των πλωριών πανιών δένονται πάντα με καντιλίτσα. Οι πρυμάτσες και γενικότερα οι κάβοι δένονται τις περισσότερες των περιπτώσεων επίσης με καντιλίτσα.
Αν φερμάρουμε τη μιαν άκρη του σχοινιού, δεν υπάρχει περίπτωση να λυθεί μόνος του με τίποτα.
Καντιλίτσα χωρίς άκρες
Διπλή ψαλιδιά
Το όνομά της τα λέει όλα.
Είναι η παρά πάνω ψαλιδιά επί δύο.
Το πολύ χρήσιμο χαρακτηριστικό της είναι ότι δεν γλιστράει εύκολα, ακόμη και αν δεθεί σε κάθετο αντικείμενο π.χ άλμπουρο ή κολονάκι.
Χρησιμοποιείται ακόμη και για το δέσιμο της τέντας στα ξάρτια ή για πιο σίγουρο δέσιμο των μπαλονιών στα ρέλια.
Ποδόδεσος (τσακιστή)
Χρησιμεύει για να ενώνουμε (ματίσουμε) τις άκρες δύο σχοινιών διαφορετικού πάχους. Είναι από τους πιο ασφαλής κόμπους για να ενώσουμε γενικά δύο σχοινιά.
Η διαφορά πάχους των δύο σχοινιών καλό είναι να μην είναι μεγάλη. Δεν λειτουργεί καλά στα συνθετικά σχοινιά.
Εάν χρησιμοποιηθεί για να δέσουμε ένα σχοινί σε ένα αντικείμενο (κατάλληλο για τέτοιο κόμπο) δένεται εύκολα και με ασφάλεια ακόμη και αν υποστεί μεγάλη ένταση. Φυσικά μετά τη χρήση λύνεται εύκολα ακόμη και αν βραχεί. Ακολουθεί παράδειγμα με απλό και δπλό δέσιμο.
Διπλή μετζαβόλτα
Μας χρησιμεύει για να δέσουμε ότι δεν έχει πολύ ζόρι. Για παράδειγμα τα μπαλόνια στα ρέλια.
Είναι ένας εύκολος στο δέσιμο και στο λύσιμο κόμπος.
Κρικόδεσμος
Μιάζει πολύ με τον προηγούμενο, αφού το τελείωμά του γίνεται με διπλή μετζαβόλτα.
Το πολύ χρήσημο χαρακτιριστικό του είναι ότι όσο φερμάρουμε, τόσο αυτός σφίγγει.
Δέσιμο με οκτάρι σε κοτσανέλο
Για να αποφεύγουμε τα πολλά γυρίσματα και άχρηστους κόμπους ακολουθούμε το παρακάτω απλό οχτάρι με προσοχή από πια πλευρά θα περάσουμε το σχοινί)
Δέσιμο σε πάσσαλο
Γάσα
Kάνοντας αυτόν τον κόμμπο δημιουργούμε μια θηλία στην άκρη του ίδιου του σχοινιού.
Κομποματισία
Χρησιμοποείται όταν θέλουμε να πλέξουμε-ενώσουμε δύο σχοινιά μεταξύ τους.
Γαϊδουρόκομπος
Που χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να δέσουμε δύο σχοινία μεταξύ τους με διαφορετικό πάχος.
